[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.562MieczysÅ‚aw Ancerewicz (1897-1983), lekarz chorób kobiecych, internista.Od 1950 mieszkaÅ‚ wKomorowie i prowadziÅ‚ tamtejszy oÅ›rodek zdrowia.563Andrzej Stawar (1900-1961), krytyk literacki, tÅ‚umacz, przed wojnÄ… czÅ‚onek partii komunistycznej,sekretarz redakcji MiesiÄ™cznika Literackiego , wydawca czasopisma Pod prÄ…d , nastÄ™pnie Nurt.W 1934oskarżony przez kierownictwo KPP o trockizm.Lata drugiej wojny Å›wiatowej spÄ™dziÅ‚ na WÄ™grzech.Popowrocie do kraju w czerwcu 1945 publikowaÅ‚ w Kuznicy i Odrodzeniu , napisaÅ‚ monografiÄ™ o TadeuszuBoyu-%7Å‚eleÅ„skim.W 1949 po odmowie zÅ‚ożenia samokrytyki, potÄ™piajÄ…cej poglÄ…dy przedwojenne, zostaÅ‚ objÄ™tyStawar byÅ‚ u Vincenza w Grenoble.Do domu Kultury przyjechaÅ‚ dwudziestego piÄ…tego lubdwudziestego szóstego lipca.Trzydziestego pierwszego lipca ambulansem przewieziono gona oddziaÅ‚ chirurgiczny w Saint Germain-en-Laye.OdwiedzaÅ‚ go Jerzy Stempowski izajmowaÅ‚ siÄ™, jak to zawsze czyni z chorymi.To jego powoÅ‚anie.26 IX [1961, Warszawa]Sezon siÄ™ zaczÄ…Å‚.ZginÄ…Å‚ Munk564. Kultura wydaÅ‚a tom antyradziecki Stawara.Kornacki565 aresztowany.Zabrano jego Dzienniki! Co wkopie paruset ludzi.Wszystkienotatki i maszyny do pisania.[.]Mam nadziejÄ™, że moje Dzienniki nie dostanÄ… siÄ™ w policyjne rÄ™ce.Chociażprzestrzegam zasady: primum non nocere.A wiÄ™c nie notować rozmów, które mogÄ…skompromitować kogoÅ›, a zwÅ‚aszcza czÅ‚onków partii.Kornacki byÅ‚ wariatuÅ„ciem.Ostatnionie wydawano mu.Nie miaÅ‚ pieniÄ™dzy.ZdziczaÅ‚.%7Å‚al mi bardzo Heleny.Mieć osiemdziesiÄ…tcztery lata (siedemdziesiÄ…t osiem!) i męża w wiÄ™zieniu to cios.ZwÅ‚aszcza że on gotowaÅ‚ iwszystko robiÅ‚.ByÅ‚ w najdosÅ‚owniejszym sensie towarzyszem życia.%7Å‚ukrowski byÅ‚ u mnie z tÄ… wieÅ›ciÄ… wczoraj: Zledztwo potrwa dwa razy dÅ‚użej, boKornacki siÄ™ jÄ…ka.19 X [1961]Wszystko zniechÄ™ca do prowadzenia dziennika.ZnaÅ‚am dwu Kornackich: namiÄ™tnieproradzieckiego i antysowieckiego, filosemitÄ™ i antysemitÄ™, Å›piewajÄ…cego wdziÄ™czne pieÅ›niwÅ‚asnego ukÅ‚adu i obscenistÄ™, babrzÄ…cego bardzo niewybredne anonimy.MiaÅ‚am go zaprzyjaznego, okazaÅ‚ siÄ™ wrogi.A Helena! OdwiedziÅ‚am jÄ… dwa razy, nieszczÄ™snÄ…, caÅ‚kiem gÅ‚uchÄ…, okropniepostarzaÅ‚Ä….ChciaÅ‚am jÄ… przygotować do przyjÄ™cia faktu, że Kornacki pisaÅ‚ anonimy. Po codo 1955 roku zakazem druku.W marcu 1961 wyjechaÅ‚ do Francji.ZaproponowaÅ‚ redaktorowi JerzemuGiedroyciowi wydanie swoich przedwojennych esejów i artykułów, w których dociekaÅ‚ przyczyn degeneracjikomunizmu.JakiÅ› czas przebywaÅ‚ w Grenoble u Ireny i StanisÅ‚awa Vincenzów.Z koÅ„cem lipca w staniekrytycznym wróciÅ‚ do Maisons-Laffitte i trafiÅ‚ do szpitala.ZmarÅ‚ 5 sierpnia 1961; pochowany w Warszawie.Wserii Dokumenty Instytutu Literackiego w Paryżu ukazaÅ‚y siÄ™ w 1961 Pisma ostatnie Andrzeja Stawara, z notÄ…Od wydawnictwa pióra PawÅ‚a Hostowca.564Andrzej Munk (1921-1961), reżyser filmowy, absolwent PWSF w Aodzi, wybitny współtwórcapolskiej szkoÅ‚y filmowej.ZginÄ…Å‚ w wypadku samochodowym pod Aowiczem 20 wrzeÅ›nia.565Jerzy Kornacki (1908-1981), powieÅ›ciopisarz.W koÅ„cu wrzeÅ›nia 1961 zostaÅ‚ aresztowany i w lutym1962 postawiono mu zarzut kolportażu i przechowywania wydawnictw zagranicznych.Podczas rewizjipracownicy SB skonfiskowali mu czternaÅ›cie tomów dzienników prowadzonych w latach 1943-1961, którenastÄ™pnie zostaÅ‚y zniszczone w urzÄ™dzie Prokuratury Wojewódzkiej w Warszawie.Kornacki zostaÅ‚ skazany narok wiÄ™zienia, przebywaÅ‚ do lipca 1962 w zakÅ‚adzie karnym w Potulicach (zob.J.J.Lipski, Sprawa zniszczeniadzienników Jerzego Kornackiego [w:] Zapis 1978 nr 5).wziÄ™li maszyny?.WydawaÅ‚a mi siÄ™ bezbronna i tak strasznie niezaradna!4 XI [1961]Po kolacji Przybosiowa.PrzytyÅ‚a, ale miÅ‚o wyglÄ…da.%7Å‚ywi siÄ™ mielonÄ… pszenicÄ… namleku.OpowiadaÅ‚a, że podobno Kornacki byÅ‚ na czele KoÅ‚a przyjaciół Kultury ?! NależaÅ‚do niego i Stawar? Sprawa Kornackiego wydawaÅ‚a siÄ™ gÅ‚upstwem, a uroÅ›nie.%7Å‚ukrowski dixit: Broniewski chory na raka gardÅ‚a otrzymaÅ‚ w Lecznicy od ministrakosz z sokiem pomaraÅ„czowym.PowiedziaÅ‚: «Mam wszystko.Niech pan minister przeÅ›le toode mnie Kornackiemu do wiÄ™zienia».Pani Bermanowa przysÅ‚aÅ‚a róże - «ProszÄ™ zanieść nagrób Stawara, ja jeszcze nie umarÅ‚em».[.]14 XII [1961]Tyle piszÄ™, że i niechęć bierze notować.Zabranie dzienników Kornackiego przezpolicjÄ™ również sparaliżowaÅ‚o mnie.196216 I [1962]Cztery dni Maryjka byÅ‚a na NiepodlegÅ‚oÅ›ci.Drobniutka, bledziutka, bardzo dzielna.Temperatura trzydzieÅ›ci siedem i jeden.Serce mi siÄ™ Å›ciska, jak na niÄ… patrzÄ™.ZupeÅ‚nie niezdaje sobie sprawy, że powieść566 w PrzeglÄ…dzie jest jej klÄ™skÄ….Tyle nadmuchali, natrÄ…bili,że już to samo zle usposobiÅ‚o ludzi.Jak zawsze jednak dostaje listy od ludzi z narodu.To,co mówi, idzie do narodu, nie do krytyków.Bardzo pragnÄ™, aby tÄ™ książkÄ™ skoÅ„czyÅ‚a.WierzÄ™,że bÄ™dzie czymÅ› znaczÄ…cym - oczywiÅ›cie dla narodu.ByÅ‚yÅ›my u SÅ‚onimskich na kolacji.Byli Kottowie, MiÄ™dzyrzeccy, Rudnicki.NiebraÅ‚am udziaÅ‚u w rozmowie.LubiÄ™ JankÄ™ KonarskÄ…567.Kolacja bardzo elegancka, piÄ™knesrebra i porcelana ocalone sprzed wojny.26 I [1962][.] Wczoraj, reagujÄ…c na telefon Heleny, pojechaÅ‚am do niej.Bardzo zeszczuplaÅ‚a.Jest już dawnÄ… sobÄ… i to w najlepszej formie.WidziaÅ‚a siÄ™ z Jerzym.W bibliotece wiÄ™ziennejjest dwanaÅ›cie tysiÄ™cy książek, najlepsze nowoÅ›ci.Pisze tam swojÄ… powieść.Tula, sÅ‚yszÄ…c to,mówi: Co by trzeba zrobić, żeby siÄ™ tam dostać? Mieć wszystkie książki na miejscu!Helena przeczytaÅ‚a starannie GÄ…szcz i bardzo wnikliwie o tym mówiÅ‚a.Rezygnacja zczytelnika daje wolność (jak wszelka rezygnacja).Wolność pozwala siÄ™ wyrazić.PowtórzyÅ‚apowiedzenie jednego z krytyków, który u niej byÅ‚: Powieść D.ukazujÄ…ca siÄ™ w «PrzeglÄ…dzieKulturalnym» jest pisana na siedemdziesiÄ…t lat przed 1962 rokiem, a GÄ…szcz w czterdzieÅ›ci latpo 1962 roku.Ujemny sÄ…d o Przygodach jest niestety powszechny.Z wyjÄ…tkiem Przybosiowej ipierwszej reakcji Milskiej i Markowskiej (polszczyzna!).M.zupeÅ‚nie nie zdaje sobie sprawyz istnej katastrofy.DochodzÄ… do niej gÅ‚osy pozytywne.ProsiÅ‚am p.WandÄ™ DÄ…browskÄ… i NelÄ™SamotyhowÄ…568, aby nie powiedziaÅ‚y jej nic, co mogÅ‚oby odebrać M.dobre samopoczucie.Strach mnie bierze, jak dÅ‚ugo da siÄ™ utrzymać M.w nieÅ›wiadomoÅ›ci.WierzÄ™ w jejszczęście.Może i tym razem wszystko na dobre siÄ™ obróci.566W PrzeglÄ…dzie Kulturalnym od jesieni 1961 do wiosny 1963 drukowano w odcinkachnieukoÅ„czonÄ… powieść Marii DÄ…browskiej Przygody czÅ‚owieka myÅ›lÄ…cego - pierwsze wydanie książkoweukazaÅ‚o siÄ™ po Å›mierci pisarki z komentarzami Ewy Korzeniewskiej i z przedmowÄ… Anny Kowalskiej wWarszawie w 1970.567Janina Konarska-SÅ‚onimska (1900-1975), malarka, graficzka, m.in.zajmowaÅ‚a siÄ™ ilustracjÄ…książkowÄ….Od 12 marca 1934 - żona Antoniego SÅ‚onimskiego.568Aniela (Nela) z MiÅ‚kowskich Samotyhowa (1876-1966), przyrodnik, krytyk artystyczny,Z HelenÄ… o NaÅ‚kowskiej.Helena dixit:1) SześćdziesiÄ…t procent NaÅ‚kowskiej to byÅ‚y ambicje towarzyskie.StaraÅ‚a siÄ™ byćmodnie ubrana.Nie udaÅ‚o jej siÄ™ stworzyć stylu wÅ‚asnego (à la NaÅ‚kowska).2) Nawet w rozmowach byÅ‚a o wiele poniżej swoich możliwoÅ›ci.MiaÅ‚a wielkÄ… wiedzÄ™o najciemniejszych stronach czÅ‚owieka: zbrodni, obÅ‚Ä™dzie, maÅ‚oÅ›ci.30 I [1962]Tula przeglÄ…da WiadomoÅ›ci.To niemożliwie staroÅ›wieckie i nudne.EmigrancimogÄ… nam ofiarować tylko poÅ„czochy na żylaki.Biedni.%7Å‚al mi ich.PoÅ„czochy na żylaki!Oni majÄ… stosunki ze starcami o chorych nogach.Dla nich Polska to staruszka z choryminogami
[ Pobierz całość w formacie PDF ]