[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.UntitledTrzy koncepcje naprawy rzeczywistości państwowej w "Przedwiośniu" Stefana Żeromskiego.Jak je oceniasz?Słynne są trzy koncepcje naprawy kraju zawarte w powieści Żeromskiego, która ma przede wszystkim wymiar polityczny.Rzeczywistość młodego państwa rozczarowała wielu, którzy czekali na odzyskanie niepodległości.Do grona krytyków należał także Żeromski.Oto trzy programy zaprezentowane w powieści: 1.Wizja szklanych domów.Tę idealistyczną koncepcję głosił ojciec Cezarego - stary Baryka.Opowiadał o Polsce jako o krainie dobrobytu, w której robotnicy mieszkają w estetycznych, higienicznych, ciepłych - szklanych domach.Tę szklaną arkadię zamieścił Żeromski w powieści nie bez przyczyny.Poprzez kontrast - zderzenie faktu rzeczywistego z tak idealistyczną wizją budzi rozgoryczenie.Poza tym epizod "szklanych domów" jest krytyką odwiecznych romantycznych złudzeń i wiary w fantazje piękne, lecz nierealne.2.Koncepcja Gajowca - tzw.gajowszczyzna.Ten sposób myślenia był dość rozpowszechniony w Polsce międzywojennej.Gajowiec - dawny adorator matki Cezarego, a teraz jego opiekun - wyznaje ideę "Polski złożonej z trzech połówek".Wierzy w systematyczne reformy ekonomiczne, w powolne wychodzenie z zaborczych zaszłości, w konieczność wzmocnienia pieniądza i włożenia w reformę ojczyzny ogromu pracy.Dopełnia całości tej koncepcji pogląd o sile modlitwy i opiece boskiej nad Polską.Wydaje się, że jest to koncepcja najbliższa autorowi.Wprawdzie ukazuje pisarz jej ułomności, lecz na tle innych głosów w tej sprawie jest to najbardziej konkretny program.3.Komunistyczna koncepcja Lulka.Jest to postawa niepopularna w międzywojennym okresie, gdyż na wzór stawiała rewolucję rosyjską i głosiła jedność klas - jako wartość wyższą niż odrębność narodową.Wśród argumentów "za" stawia Żeromski krytyczną sytuację robotników i biedoty, stan ekonomiczny i zdrowotny tych ludzi, wizję więzień przepełnionych "przestępcami politycznymi", czyli komunistami.Lecz natychmiast przedstawia kontrargumenty: wizję władzy w rękach klasy robotniczej jako wizję władze w rękach ludzi, którzy jej nie uniosą - chorych i ciemnych, ironicznie określa wizję rewolucji jako "raju na wzór Baku", Polskę widzi jako ideał naczelny, rząd i prawo jako rzetelne wartości.Postać Lulka, aktywisty, jest wyraźnie antypatyczna, a końcowa scena Cezarego Baryki wśród demonstrantów - obok Lulka - nie jest jednoznaczną decyzją.Baryka idzie wśród robotników - ale oddzielnie, sam.Tak jakby uznawał ich racje, lecz nie podpisywał się pod całością koncepcji.Autor: Konrad Caban [ Pobierz całość w formacie PDF ]