[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Omnes sententiae quae humanitati Christi tribuunt proprium esse, id statuunt cum quo hypostatica unio neąuit omnino componi,62.Dwa istnienia: ludzkie i bo-- skie w Chrystusie Panu prowadzą w konsekwencji, według Billota, do przyjęcia w Nim dwu osób.Słowo Boże, według poglądu Billota daje ludzkiej naturze swe istnienie tak, że istnieje ona nie przez swój własny akt istnienia, lecz przez osobę Bożą.Każda natura stworzona jest według Billota sustentabile, tzn.może istnieć, natomiast to, że de facto istnieje, posiada przez istnienie,które realnie różni się od istoty, posiada esse sustentatum ab actu exsi-stentiae.Billot powołuje się na ieks'v św.Tomasza.Oto najważniejsze: w Komentarzu na Senteiu ra Lombarda Akwinata przytacza za nim trzy Opinie i skłania się, aby uznać druga cą o jednym tylko istnieniuW Quodlibetum 9, a.3 ,v według Billota z pewnością stwierdza, że W Chrystusie Panu a się jedno substancjalne istnienie 1,ił.W Sumieteologii św.Tomasz uczy, że w Chrystusie Panu jest istnienie jedno, byłyby zaś dwa, gdyby ludzka natura łączyła się ze Słowem Bożym przypadł ościowo ,C5.Zdaje się jednak, że cytowane teksty mówią o tym po prostu, że Chrystus jest jeden, a nie stanowią dowodu, że ludzka natura w Chrystusie ma swoją istotę bez ludzkiego istnienia.W Sumie teologii św.Tomasz tyle chce powiedzieć, że natura ludzka w Chrystusie nie posiada własnej osoby, a istnieje przez osobę Słowa, lecz to jeszcze nie znaczy, by miała odebrane ludzkie istnienie.Słowu Bożemu po jego złączeniu z ludzką naturą nie jest dokładnie dane nowe istnienie osobowe (novum esse personele), lecz tylko zjawia się nowy stosunek uprzedniego osobowego istnienia do ludzkiej natury (nova habitudo esse personalis preexsistentis ad naturom humanam), tak że owa osoba istnieje nie tylko w boskiej, lecz również w ludzkiej naturze 166.1Donc il y a — dowodzi Mercier — en chaąue substance indiuiduelle un prin-2cipę unificateur, a raison duąuel le sujet est immediatement, susceptible de l’cxistence.II semble donc, que la suppositalite ou la personnalite soit constituec par une perfection positiue, a raison de laąuelle, Vindividu est une substance cotn~ plete en elle menie et par suitę incommunicable d un autre sujet qu'eVe-vnćmc.(op.cit, s.313—314).3De Incarnatione, Disp.11, s.3—4 (Metaphysicarum Disp.34-a).149 De Incarnatione, Disp.12, s.1.4Commentarii in S-um Thomam, In Ill-am, q.4, a.2.5131 Commentaria in Summam S-i Thomae, In III.q.4, a.1.6Quaestiones selcctae, Paderborn 1891.7,5J Compendium philosophiae scholasticae, 1904.8*3* Por.DTC VII, c.421.Ibid.*.131.,fia Sed secunda ponit unum esse in Christo; unde esse divinae personae per-tinet «d uirumąue naturam, (In III Sent.d.5, q.2, a.3).***.unum s\ippositum est utriusąue naturae, ideo opportet dicere quod esse substantialc quod proprie attribuitur supposito in Christo est unum tantum.k.si igitur humana natura aduenisset Filio Dei non hypostatice vel persona-liter sed accidentalitcr, sicut ąuidam posuerunt opportet ponere in Christo duo esse: unum quidcm secundum quod est Deus, aliud autem secundum quod est homo.(HI.Q.17, a.2).>•* Por.III, q.17, a.2 ad 2-um:.esse aeternum Filii Dei quod est diuina natura esse hominis inąuantum humana natura assumitur a Filio Dei in unitatem personae, a więc nie dlatego jest wzięta do osoby Bożej, że traci własne istnienie ludzkie.pcena 167.Słabą stroną poglądu Billota jest założenie bardzo kontrowersyjne: mianowicie uznanie realnej różnicy między istotą a istnieniem.Poza tym, jeśli się przyjmie, że istnienie stanowi istotę ludzkiej osoby, to wówczas spotykamy się z trudnością, jak to pojęcie stosować do osób Bożych.W Trójcy św.należy przecież uznać jedno istnienie a trzy osoby, albo więc wypadałoby zmienić pojęcie osoby, albo też zgodzić się, że nasza idea osoby nawet analogicznie nie może orzekać o Bożych osobach.Jeśli się ponadto uwzględni, że istnienie Boże dane ludzkiej naturze Chrystusa sprawiałoby to, że przestałaby ona istnieć po ludzku, to wydaje się, że opinia Billota jest jeszcze mniej prawdopodobna; taka bowiem jest istota, jakie istnienie 168: essentia dicitur secundum quod per eam et in ea ens ha bet esse (S.Thomas A., De ente et essentia, c.1); por.Quaestio de unico esse in Christo a doctoribus, s.XIII disputata, textus et documenta, coli.E.Hocedez, Romae 1933.Wielość poglądów o zjednoczeniu hipostatycznym nie tylko świadczy o tajemniczości samego dogmatu Wcielenia lecz także o swobodzie teologicznej myśli, która w granicach zakreślonych Objawieniem Bożym ma jeszcze duże możliwości rozwoju.Mimo, iż nieskończoność i tajemniczość Boga musi być zawsze zachowana w systemach teologicznych, to jednak nie napróżno w wielu wypadkach wiara szuka umysłu (fides ąuaerens intellectum).Przy prawdzie o Wcieleniu rozum ludzki przez swą spekulację poznaje lepiej wielkość Boga w ludzkiej postaci i lepiej również wnika w treść pojęcia osoby ludzkiej.1 211 — Dogmatyka katolicka161O PSYCHICZNEJ JEDNOŚCI CHRYSTUSA PANA 1.ISTOTA PROBLEMUJezus Chrystus 3 opisywany w Nowym Testamencie stanowi postać jedną; o Nim, jak o każdym z poszczególnych ludzi mówimy, że jest kimś jednym, tj.określoną jednostką a nie jakimiś dwoma współrzędnymi czy zhierarchizowanymi osobami.Zbawiciel, będąc jednostką w onto:o-gicznym zakresie, uświadamia sobie ów zasadniczy dla siebie fakt, tzn.wie i doświadczalnie odczuwa, że wszystkie jego działania koncentrują się w nim jako jedynym podmiocie [ Pobierz całość w formacie PDF ]