[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przykładem jest tu świątynia mariacka w Chojnie czy kościół pw.św.Janaw Chojnie, który w czasie wojny został zniszczony, a po działaniach wojennychzabezpieczony jako trwała ruina i pomnik żołnierzy radzieckich.Także kościół pw.św.Mikołaja w Wolinie, z którego po zawierusze wojennej zachowała się tylko wieża, zostałprzeznaczony na pamiątkę działań wojennych, a po dostawieniu schodów wykorzystywanopozostałe ruiny jako punkt widokowy.62 Według Romana Kostynowicza w 1988 r.na tereniediecezji było jeszcze ponad sześćdziesiąt ruin kościołów, które czekały na odbudowę pouprzednim przekazaniu ich na własność Kościołowi.63Nieobce było też w diecezji szczecińsko-kamieńskiej przeznaczenie przez władzepaństwowe budowli sakralnych do użytku publicznego niezwiązanego z kultem religijnym.Incydent taki widoczny był w Kamieniu Pomorskim, gdzie kościół mariacki służył jako salaestradowa i dom kultury, a w kościele pw.św.Mikołaja znajdowało się muzeum regionalne.Także dwór biskupi w tejże miejscowości zaadaptowany został po wojnie na siedzibębiblioteki miejskiej.Dopiero w połowie lat dziewięćdziesiątych XX w.powyższe budynkizostały oddane pierwotnemu właścicielowi.64Na ziemi szczecińskiej nie zachowało się w całości żadne zabytkowe wyposażenie ześredniowiecznych katolickich świątyń.Główną przyczyną takiego stanu rzeczy byłareformacja i druga wojna światowa.Jako przykład charakterystycznego na Pomorzu60A.M.Szymski, Architektura i architekci Szczecina (1945-1995), Szczecin 2001, s.108.61Wmurowanie kamienia węgielnego oraz pierwsze śluby wieczyste w Karmelu Miłości Miłosiernejw Szczecinie, Prezbiterium 16(1988) nr 10-12, s.73-74; B.H., Poświęcenie kościoła Miłosierdzia Bożego wSzczecinie, Prezbiterium 17(1989) nr 3-4, s.99; K.Majdański, Refleksje związane z 20-leciem erygowaniaWyższego Seminarium& , s.102.62L.Kusztelska, Kościół Mariacki w Chojnie, Szczecin 1959; A.Gruszecki i J.Widawski, Ruina jako obiektturystyczny.Koncepcja zabezpieczenia i udostępniania na przykładzie kościoła NMP w Chojnie, OchronaZabytków 18(1965) nr 2, s.5-22; K.Kalita, Historia i budowa kościoła Zw.Mikołaja w Wolinie, MZP19(1973), s.448-450; R.Kostynowicz, Kościoły Archidiecezji& , t.I, s.112; tamże, t.II, s.450-451.63R.Kostynowicz, Ruiny kościołów.Cóż pozostanie po nas, KNOB 1(1989) nr 1-2, s.10-11; J.A.Kłys,Zapomniane miasto, KNOB 2(1990) nr 7-8, s.4-5.64L.Madejska, Prace konserwatorskie& , s.88. 27Zachodnim stopniowego wyczyszczania wnętrz ze zbędnych w nowej religii ołtarzy możeposłużyć kościół pw.św.Jakuba w Szczecinie.Na początku XVI w.znajdowały się tampięćdziesiąt dwa ołtarze, a w roku 1596 tylko dwa.65 Podobny proces zachodził po ostatniejwojnie.Jak podaje Janina Kochanowska [& ] w województwie szczecińskim istnieją obszaryszczególnych spustoszeń, do których należą m.in.dawne okręgi Aawiczka (Resko), Pyrzyceczy Kamień.[& ] wyłania się pewna prawidłowość.Otóż tam, gdzie stacjonowały wogromnych majątkach ziemskich wojska radzieckie nie dopuszczającw ogóle administracji polskiej [& ], straty w wyposażeniu i liczba rozebranych kościołów jestnajwiększa. 66 To co nie zrabowali Rosjanie zostało często zniszczone w ramach oswajaniai wyczyszczania kościołów.Do wnętrza świątyń wprowadzono daleko idące zmianypolegające m.in.na usuwaniu ołtarzy ambonowych, ławki ustawione koncentrycznie zostałyzdemontowane i poustawiane w kierunku ołtarza, likwidowano empory i loże kolatorskie.Również na płytach nagrobnych skuwano i zamalowywano napisy w języku niemieckim, atakże łacińskim.Na zmianę wyposażeń świątyń wpływ miała propaganda PRL-ska jak iwładze Kościoła propagujące hasła powrotu ziem zachodnich do prawowitych właścicieli.67Małe kroki w przywracaniu kościołom elementów z ich pierwotnego wyposażenia naterenie diecezji zostały postawione już w 1945 r
[ Pobierz całość w formacie PDF ]