[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.in.zatrudnianych najemnie w warsztatach rzemieślniczych, służbę domową itp., orazzaspokajać coraz liczniejsze potrzeby: ubezpieczenie od inwalidztwa, na wypadekśmierci, od bezrobocia ifrp.Państwa - współuczestnik funduszu ubezpieczeńspołecznych- kontrolowały olbrzymiejące instytucje, które w zasadzie zachowałyautonomię, realizowaną w oparciu o związki zawodowe i partie robotnicze.Teoretycy polityki społecznej krajów kapitalistycznych dwo-20 Funkcje 'pedagogSM e&olecanej 305jako uzasadniali przymiotnik nomenklatury "ubezpieczenie społeczne": dowodzono,że ta postać ubezpieczeń służy nie tylko jednostkom, lecz działa również winteresie społecznym, chroniąc ogół pracowników najemnych przed klęskamiżyciowymi; dowó-" dzono również, iż ubezpieczenia społeczne są inspirowane nie tyle przez celegospodarcze, co politykę, W krajach obozu socjalistycz--Tlego, dostosowujących instytucję ubezpieczeń społecznych do idei irzeczywistości nowego ustroju, rozumiano rzecz tak, iż "ubezpieczenie społecznejest społeczne przez to, że dąży do osiągnięcia przede wszystkim celówspołecznych; odmienności tych właśnie społecznych celów odróżniają ubezpieczeniespołeczne w ka-.pitalizmie i socjalizmie, różnie kształtują ich zadania i strukturę" 1.W Polsce Ludowej ubezpieczenia te realizuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych(ZUS), spełniając swe 'zadania w postaci:a) ubezpieczeń na wypadek choroby,b) rent- emerytura (odpowiednik dawnej renty starczej),-- renta inwalidzka,- rodzinna (na wypadek śmierci żywiciela rodziny),- wyjątkowa.Trzecia postać ubezpieczeń - na wypadek bezrobocia^- w krajach obozusocjalistycznego nie została wprowadzona; potrzeba ta w planowej gospodarceprzestała być zagrożeniem społecznym, występując tylko na terenach lokalnych.Natomiast bardzo rozszerzono liczbę ubezpieczonych, włączając członkówspółdzielni pracy, chałupników, a w ostatnim czasie częściowo takżeindywidualnych rolników.Zmianie uległ również system składek: pracownicy są znich.w Polsce 'zwolnieni i nie 'wpłaca swej części budżet państwowg^funduszubezpieczeń społecznych Jest_ teraz tworzony w całości z wpłat przedsiębiorstw ipracodaw-_ ców.Natomiast trwa w sytuacji nowego ustroju kilka innych zasad ubezpieczeniaspołecznego:1 E.Gierbatowski Ubezpieczenie społeczne w Sobie przemian.Warszawa 1948, s.3.306- świadczenia są zróżnicowane odpowiednio do składek, ztym jednak, że mniej zarabiający otrzymują nieco więcej, niżby to wynikało z ichskładek;l- ubezpieczony ma prawo do świadczeń tylko w ustalonym.okfesie czasu - tracije, gdy choroba się przedłuża (może wówczas zwrócić się po zasiłek do opiekispołecznej);- ubezpieczony traci również prawo do świadczeń w razie nieprzestrzeganiaprzewidzianych przez ustawę warunków.Warto dodać, że w 1955 r.liczba ubezpieczonych wynosiła w Polsce 6,8 min osób,zaś w 1965 r.- 9,1 min, co wraz z rodzinami wynosiło 71,2% ogółu ludności; w1970 r.liczba ubezpieczonych wynosiła 11 min osób, a w 1973 r.- 12,3 min2.Jakie konsekwencje wynikają dla pedagogiki społecznej z istnienia oraz bardzopoważnego rozwoju ubezpieczeń społecznych? Co najmniej dwojakie: 1� - politykaspołeczna ogromnie odciąża pracę socjalną, z opieką społeczną na czele; 2� -pozwala to tym łatwiej, tym pełniej i tym, skuteczniej realizować zadaniaspołeczno-wychowawcze pracownikom socjalnym i kulturalno--oświatowym, z.którychzdjęto wielki ciężar bezradności wobec podstawowych potrzeb warstw najniżejstratyfikowanych gospodarczo.Druga wojna światowa przyniosła dalszy wielki krok naprzód polityki społecznej:dopełnienie zasady ubezpieczeń społecznych dwoma innymi zasadami - zaopatrzeniai opieki; łącznie utworzyło to strukturę zabezpieczenia społecznego - symbolunowoczesnego ,,państwa zabezpieczenia społecznego" (welfare state).Nowakoncepcja ustaliła się stopniowo w obydwu wielkich obszarach ustrojowych,przybierając w każdym postać swoistą.Zabezpieczenie społeczne (nomenklatura międzynarodowa - social security) zespalapostulaty polityki społecznej w jednolity system obrony jednostki przedprzeciwnościami losu."Gwarantuje wszystkim obywatelom (nie tylko pracującymnajemnie i z tego tytułu ubezpieczonym.) Jninimum wpływów piej Jliężnych, jeśliwystąpią potrzeby, których jednostka nie jest w stanie zaspokoić własnymiśrodkami i staraniami.W Polsce2 "Praca i Zabezpieczenie Społeczne" 1967, nr 2, s.5 i Rocznik Statystyczny194.prekursorem tych idei był (w okresie międzywojennym) Konstanty Krzeczkowski.Polska Ludowa należy do krajów gorliwie je realizujących.Zabezpieczenie społęcznę.,JBolęga na zinstytucjonalizowaniu trzech zasad [ Pobierz całość w formacie PDF ]