[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Słuch niebędzie tam służył do uczenia się, tj.nabywania wiedzy, ale będzie dla samejdoskonałości zmysłu i dla przyjemności.A wyżej wyjaśniliśmy12, w jaki sposóbbędzie tam głos powstawał.Na 5.Silne światło nie przeszkadza w niematerialnym przyjmowaniu obrazu barwy,byleby zostawało w naturze przezroczystej.Dajemy przykład: żeby nie wiem jak silnebyło światło w powietrzu, powietrze to może być łącznikiem dla wzroku.Owszem, imbardziej jest świetliste, tym jaśniej poprzez nie coś widać, chyba że wada oka osłabiawzrok.A powodem tego, że w lustrze wystawionym wprost na działanie promienisłońca nie ukazuje się obraz ciała przed nim postawionego nie jest przeszkoda w201odbieraniu, ale przeszkoda w odbijaniu.Bowiem żeby obraz ukazał się w lustrze,konieczne jest odbijanie się od jakiegoś zaciemnionego ciała.Z tego właśnie powoduszkło lustra powleka się ołowiem.To jednak zaciemnienie przebija promień słońca.Idlatego nie może ukazać się obraz w lustrze.Atoli jasność ciała uchwalebnionego nieodbierze zrenicy przezroczystości, jako że uchwalebnienie nie niszczy natury.Stąd teżwielkość jasności w zrenicy wzmoże raczej bystrość czy siłę wzroku niż go osłabi.Na 6.Im zmysł jest doskonalszy, tym może poznawać swój przedmiot przy mniejszejdokonanej nim przez niego zmianie.Im bardziej zaś jest zawężony kąt widzenia i wtakim przedmiot działa na wzrok, tym mniejsza jest w nim zmiana.Stąd to wzrokdoskonalszy zdoła widzieć rzeczy bardziej odległe niż wzrok słaby, bo im coś widzisię z dalsza, widzi się przy bardziej zawężonym kącie patrzenia.A ponieważ wzrokciała uchwalebnionego będzie doskonalszy, dlatego będzie mógł widzieć przynajmniejszej w nim zmianie.Stąd też może widzieć przy bardzo zawężonym kąciepatrzenia, bardziej zawężonym niż teraz możemy; i w następstwie będzie mógłwidzieć bardziej na odległość.ZAGADNIENIE 83SUBTELNOZ CIAA UCHWALEBNIONYCHNastępnie omówimy subtelność ciał uchwalebnionych.Stawiamy sześć pytań:1.Czy subtelność jest właściwością ciała uchwalebnionego? 2.Czy ze względu na tęsubtelność ciało uchwalebnione może naraz być w tym samym miejscu co ciałonieuchwalebnione? 3.Czy drogą cudu dwa ciała mogą być naraz w jednym miejscu?4.Czy dwa ciała uchwalebnione mogą zajmować jedno miejsce? 5.Czy ciałouchwalebnione wymaga koniecznie miejsca równego sobie co do wielkości? 6.Czyciało uchwalebnione będzie namacalne?202Artykuł 1CZY SUBTELNOZ JEST WAAZCIWOZCI CIAAA UCHWALEBNIONEGO?Zdaje się, że subtelność nie jest właściwością ciała uchwalebnionego, bo:1.Właściwość chwały przekracza właściwość natury, podobnie jak jasność chwałyprzekracza jasność słońca, która ponoć jest w przyrodzie największa.Jeżeli przetosubtelność jest właściwością ciała uchwalebnionego, to ciało to będzie chyba bardziejsubtelne niż jakiekolwiek inne ciało subtelne w przyrodzie, bardziej subtelne niżwiatry i powietrze", a to jest herezją potępioną w Konstantynopolu przez Grzegorza,jak sam o tym opowiada1.2.Jak ciepło i zimno są jakościami prostych ciał, tj.elementów, tak jest nią takżesubtelność.Lecz ciepło i inne jakości elementów nie będą się w ciałachuchwalebnionych natężać bardziej niż teraz.Owszem, raczej będą sprowadzone dopoziomu środkowego.A więc i subtelność nie będzie w nich większa niż to jestobecnie.3.Ciała są subtelne z powodu małości materii w nich.Toteż ciała mające mniej zmaterii, przy rów nych wymiarach, uchodzą za bardziej subtelne, np.ogień jestbardziej subtelny niż powietrze, cowietrze niż woda, woda niż ziemia.Otóż jak widaćz tego, co wyżej powiedziano2, ciała uchwalebnione będą mieć tyle z materii, ile mająteraz.Ani też ich wymiary nie będą większe.Nie będą więc bardziej subtelne niż sąobecnie.Wbrew temu: 1.Apostoł pisze3: Zasiewa się ciało zmysłowe, powstanie z martwychciało duchowe", tj.podobne do ducha.Lecz subtelność ducha przewyższa wszelkąsubtelność.A więc ciała uchwalebnione będą w najwyższym stopniu subtelne.2.Im ciała są subtelniejsze, tym są szlachetniejsze.Lecz ciała uchwalebnione sąnajszlachetniejsze.A więc będą najsubtelniejsze.Odpowiedz: Nazwa 'subtelność' pochodzi od zdolności przenikania.Filozof powiada4:203Subtelne jest to, co wypełnia, przenika części i cząstki części".Jeśli chodzi o ciało, toono jest przenikalne względnie przenikliwe : po pierwsze z powodu małości masy,zwłaszcza pod względem głębokości i szerokości, nie zaś pod względem długości, boprzenikanie jest w głąb, a długość nie gra tu żadnej roli.Po drugie z powodu małościmaterii.Stąd to rzeczy rzadkie uchodzą za subtelne.A ponieważ w ciałach rzadkichforma bardziej panuje nad materią, dlatego nazwę 'subtelność' przeniesiono na te ciała,które najlepiej poddają się formie i najpełniej są przez nią doskonalone.W ten sposóbmówimy o słońcu, księżycu itp., że są subtelne.Także w ten sposób możnapowiedzieć o złocie lub czymś podobnym, że jest subtelne, kiedy najdoskonalejziszcza w sobie byt i moc swojego gatunku.Jeśli chodzi o istoty niecielesne, nie mające masy i materii, to nazwę'subtelność' przeniesiono na nie już to ze względu na ich substancję, już to ze względuna ich moc.Jak bowiem 'subtelne' zwie się 'przenikliwe' dlatego, że sięga aż do głębirzeczy, tak również czyjaś myśl zwie się subtelną, ponieważ dosięga pierwiastków iwłaściwości naturalnych tkwiących wewnątrz rzeczy i dostrzega je.Podobnie mówimyo kimś, że ma subtelny wzrok, ponieważ może dostrzec najdrobniejsze szczegóły.Tosamo jest z innymi zmysłami.Stosownie do tego różnie przypisywano subtelność uchwalebnionym ciałom.Jak pisze Augustyn5, niektórzy błędnowiercy przyznawali im subtelność w ten sposób,w jaki duchowe substancje zwą się subtelne.Według nich w zmartwychwstaniu ciałozamieni się w ducha.Z tego to powodu, powiadają, Apostoł8 nazywa ciałazmartwychpowstałych duchowymi".Ale to być nie może
[ Pobierz całość w formacie PDF ]