[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przez funkcjonowanie rozumie się zdolność organizacji do wypełniania swych funkcji przyuwzględnieniu celu.Przez sprawność rozumie się zdolność organizacji do należytego i racjonalnegowypełniania swych funkcji przy uwzględnianiu celu.Przez skuteczność działania rozumie się zdolnośćorganizacji do osiągnięcia celu (Tizzani, Bruno, Grassi 1996).Więzienie musi zatem dysponowaćpersonelem, którego jakość i liczba (nasycenie) zagwarantują zarówno funkcjonowanie, jak isprawność oraz skuteczność jego działania na poziomie optymalnym.Personel ten, mimo zróżnicowania pod względem poziomu wykształcenia i przygotowaniazawodowego, musi charakteryzować się pewnymi wspólnymi właściwościami, dyktowanymispecyfiką dzisiejszego więzienia:1.Uznanie celów poprawczych jako naczelnych przy jednoczesnym pełnym sza-85cunku dla względów bezpieczeństwa zarówno zakładu penitencjarnego, personelu, jak i więz
niów, cooznacza przeciwdziałanie opisanym przeze mnie zagrożeniom z ich strony2.Uznanie praw więz
niów w kategoriach praw człowieka według obowiązujących standardówświatowych i europejskich (vide: rozdz.5), co oznacza humanitarne ich traktowanie, zachowującegodność osobistą (Szymanowski 1995).3.Uznaniem faktu kurczenia się władzy nad więz
niami opartej na sile i przymusie na rzecz wzrostuwładzy nad nimi opartej na autorytecie, którego treścią są: znajomość rzeczy i pozytywne cechyosobowości {Stojkowie 1985, za: French i Raven; Hepburn 1985; H�renstam 1989).4.Uznaniem profesjonalizmu jako warunku poprawy skuteczności oddziaływania penitencjarnego (wtym resocjalizacyjnego) oraz szerokiej i wielostronnej współpracy ze społeczeństwem, w skład którejwchodzą elementy kontroli tego, co dzieje się w więzieniu i preferencji zasad normalności,odpowiedzialności i otwartości (Machel 1994a, za: Rentzmann) w polityce penitencjarnej.Warunkiem osiągnięcia sukcesu resocjalizacyjnego, zwłaszcza w tak trudnym wychowawczośrodowisku społecznym jak więzienie, jest posiadanie kompetencji resocjalizacyjnej.Przezkompetencję rozumie się  posiadanie wiedzy umożliwiającej wydawanie sądu, wypowiadanieautorytatywnego zdania; zakres zagadnień, o których dana osoba może wyrokować, gdyż posiadaodpowiednie wiadomości i doświadczenie" (Słownik wyrazów obcych 1962, s.351).Według F.Mingotauda (1994), na podstawie sformułowań różnych autorów na temat kompetencji,można wymienić następujące twierdzenia:- kompetencja to zbiór wiedzy i umiejętności,- kompetencja w dużym stopniu zależy od kontekstu,- mówienie o kompetencji ma sens tylko w odniesieniu do wykorzystywania jej w działaniu,- posiadanie kompetencji można stwierdzić po efektach, jakie przynosi działanie.Na użytek tej pracyprzedstawię definicje kompetencji F.Mingotauda ( 1994, s.71),która brzmi: Kompetencja jest to obserwowalna i mierzalna wypadkowa ogółu wiedzy i umiejętnościprzyswojonych, opanowanych i zastosowanych w praktyce, zmobilizowanych przez człowieka dorozwiązywania problemu zawodowego".Autor zwraca uwagę, że kompetencja w dużym stopniu zależy od kontekstu.Pow' na być więc jaknajdokładniej opisana z uwzględnieniem tego kontekstu, a zwłaszc- przeznaczonych zasobów, środków i warunków wykonania działania,- wykorzystania w praktyce,- oczekiwanych wyników (poziom oczekiwań).W przedstawionym znaczeniu kompetencjeresocjalizacyjne posiada wysoce profesjonalny personel pedagogiczno-psychologiczno-socjologiczny.W postępowaniu resocjalizacyjnym najpierw należy skłonić więz
nia do podda się badaniudiagnostycznemu, by ustalić, na czym polega, jaki ma zakres i jaką głę kość oraz na skutek czegopowstało jego nieprzystosowanie społeczne.Należy o' ślić, co je stymuluje i na ile można tonieprzystosowanie zmniejszyć.Potrzebna jest wiedza i umiejętności z zakresu negocjacji i diagnostykipsychologicznej, ewentual86nie pedagogicznej.Przesłanki kryminologiczne nakazują zbadanie kontekstu endogennego orazegzogennego.Diagnoza pozwala na przewidywanie prawdopodobnych reakcji więz
nia na warunkiwięzienne (prognoza penitencjarna i sugestie co do sposobów postępowania z nim) (Lewicki, Paryzek,Waligóra 1974, s.446 in.; Urbańska 1994, s.166 in.; Kempa 1996, s.253).W drugiej kolejności należy opracować indywidualny program resocjalizacji lub programoddziaływania terapeutycznego i przedstawić go więz
niowi jako propozycje do zaakceptowania iuczestniczenia w nim z własnej woli (zasada partnerstwa).Jest to warunek  uruchomienia" programuz nadzieją na oczekiwany skutek (Sęk 1993, s.365 in.; Herman 1998, s.157).W trzeciej kolejności następuje  uruchomienie" programu, czyli realizacja zawartych w nim wskazań.Zasadniczy ciężar spoczywa na osobie resocjalizowanej, której aktywność polega na wykonywaniunałożonych na nią i jednocześnie przyjętych przez nią obowiązków (zadań).Zadanie resocjalizatora(terapeuty) polega na wspomaganiu i współdziałaniu oraz kontrolowaniu.Należy pamiętać o różnychdoznaniach, które odczuwa podopieczny, funkcjonując w więziennym kontekście społecznym (Machel1994a, s.141-144).Program oddziaływania resocjalizacyjnego przewiduje bardzo urozmaiconąmetodykę: od pracy, przez nauczanie resocjalizacyjne, pracę oświatowo-wychowawczą,oddziaływania przez grupę, nagradzanie i karanie, indywidualnie dobrane terapie zajęciowe,psychoterapie, różne treningi (np [ Pobierz całość w formacie PDF ]