[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Najmocniejszy wykorzystuje najsłabszego,nie zaś mocniejszy- słabszego.Chodzi nie tylko o rzeczywiste różnice w rozkładzie114Browne K., Herbert M. Zapobieganie przemocy w rodzinie , WSIP, Warszawa 1999, s.189115Browne K., Herbert M. Zapobieganie przemocy w rodzinie , WSIP, Warszawa 1999, s.19078PRZEMOC W RODZINIE JAKO y
R�DA
O ZACHOWAC
AGRESYWNYCH DORASTAJ
CEJ MA
ODZIE%7łYsiły, ale także literaturze różnice przeżywane subiektywnie.Koncepcję tę możnawykorzystać, aby zrozumieć mechanizmy przemocy wobec ludzi starszych 116.W sytuacji, kiedy słabi fizycznie, niezdolni do pracy zawodowej rodzice stają sięcoraz bardziej zależni od dorosłych dzieci, narasta nierównowaga w rozkładzie siłyi wzrasta ryzyko krzywdzenia.Cechą zwiększającą ryzyko nadużyć i zaniedbywania jestfizyczna bądz
psychiczna niepełnosprawność osób w podeszłym wieku, która powoduje,że są zdani na swoich opiekunów, do których ich świat się zawęża.Uważa się,że wynika to z większego uzależnienia takiej osoby od opiekuna.Osoby starszeuzależnione od opiekunów są częściej ofiarami zaniedbywania, natomiast niezależnistarzy ludzie są częściej krzywdzeni fizycznie.Przemoc wobec starszych osób w rodziniejest jeszcze trudniejsza do wykrycia niż wobec innych dorosłych, z powodu społecznejizolacji, która często towarzyszy ludziom starszym.Przyjmuje się założenie, że im bardziej samowystarczalny i sprawny jest starszyrodzic, tym mniejsze prawdopodobieństwo krzywdzenia rodzica przez opiekujące sięnim dziecko.Z drugiej strony, starsi ludzie nawet jeżeli są obłożnie chorzy i potrzebują opieki, ale mająsiłę przeciwwagi dla swojej słabości fizycznej i utrzymania w ryzach swoich opiekunów.Populacja ludzi starszych (powyżej 65 roku życia) jest szczególnie podatnana wszelkie formy przemocy.Poza izolacją społeczną wynika to z pogorszenia stanuzdrowia fizycznego gorszego funkcjonowania intelektualnego, braku wsparciarodzinnego i ze strony społeczności.Ludziom w starszym wieku trudno jest nierazzwrócić się o pomoc z powodu braku sił, a często także dlatego, że czują się winni,że nie potrafili dostatecznie wychować własnego dziecka i nauczyć go szacunkudo siebie.Przejmując odpowiedzialność za agresywne zachowanie dziecka, ze wstydupozostają w odosobnieniu. Według amerykańskiego raportu z września 1998, wynika, że w StanachZjednoczonych około dwa miliony osób starszych jest krzywdzonych.Dane z raportupokazują wzrost przemocy wobec starszych w ostatnim dziesięcioleciu (lata 1986-1994) o 106%.Niewiele stwierdzonych przypadków przemocy wobec ludzi starych jestzgłaszanych do instytucji (jeden na czternaście przypadków).Częste jest teżminimalizowanie przejawów przemocy przez same ofiary, sprawcę, jak i pracownikówsłużby zdrowia.Sprawcami przemocy są:116Badura - Madej W., Dobrzyńska - Masterhazy A. Przemoc w rodzinie.Interwencja kryzysowa ipsychoterapia , Wyd.Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2000, s.9779PRZEMOC W RODZINIE JAKO y
R�DA
O ZACHOWAC
AGRESYWNYCH DORASTAJ
CEJ MA
ODZIE%7łY�� w przeważającej mierze członkowie (w 89,7%), w tym częściej dorosłe dzieci(47,3%) niż współmałżonkowie (19,3%) i inni członkowie rodziny (8,8%);�� częściej mężczyz
ni niż kobiety.Jedynie w przypadku zaniedbywania częściejczynią to kobiety;�� częściej ci bliscy w rodzinie, którzy są uzależnieni od alkoholu, mają problemyze zdrowiem psychicznym, stosowali przemoc w przeszłości, a także ci, którzysą finansowo zależni od osoby starszej 117.Oprócz typowych form przemocy, spotykanych również wobec dorosłych w innymwieku, dodatkowo należy zwrócić uwagę w grupie osób starszych na specyficzneprzejawy przemocy fizycznej, jak:�� karmienie na siłę,�� nieuzasadnione podawanie leków,�� ograniczanie aktywności,�� fizyczne kary.Specyficzne przejawy przemocy emocjonalnej wobec osoby starszej to:�� nierespektowanie jej woli,�� izolowanie od rodziny, przyjaciół,�� karanie przez nieodzywanie się.Osoby starsze wymagają pomocy w zaspokojeniu podstawowych potrzeb,jak jedzenie, odzież, nocleg, pomoc w osobistej opiece, leki, osobiste bezpieczeństwo.Dochodzi czasami do całkowitego porzucenia osoby starszej przez osobę bliską,zobowiązaną do opieki.Specyficzną formą przemocy dla tej grupy wiekowej jest materialnewykorzystywanie, polegające na nieprawnym lub niewłaściwym używaniu funduszy,posiadłości lub innych wartościowych rzeczy, na przykład na realizowaniu czekówbez pozwolenia i podpisu, wymuszaniu podpisania dokumentów, okradaniu.Wśródróżnych form przemocy wobec ludzi starszych najczęściej występujezaniedbywanie(48,7%), w kolejności przemoc emocjonalna (35,4%), wykorzystywaniefinansowe (29,9%), przemoc fizyczna (25,7%), opuszczenie (2,9%).Można równieżstwierdzić, że kobiety znacznie częściej niż mężczyz
ni doświadczają różnych formprzemocy, szczególnie przemocy fizycznej, emocjonalnej i wykorzystywaniafinansowego.Mężczyz
ni natomiast znacznie częściej niż kobiety są opuszczani117Badura - Madej W., Dobrzyńska - Masterhazy A. Przemoc w rodzinie.Interwencja kryzysowa ipsychoterapia , Wyd.Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2000, s.9880PRZEMOC W RODZINIE JAKO y
R�DA
O ZACHOWAC
AGRESYWNYCH DORASTAJ
CEJ MA
ODZIE%7łYprzez bliskich.W populacji ludzi starszych osoby powyżej 80 roku życia dwa lub trzyrazy częściej narażone są na przemoc.Wiele danych wskazuje na związek maltretowania osób w podeszłym wiekuz zaburzeniami psychicznymi sprawców.Innym czynnikiem, który w opinii większościbadaczy zwiększa ryzyko maltretowania osób starszych, jest nadużywanie alkoholui narkotyków.SYMPTOMY PRZEMOCY WOBEC LUDZI STARSZYCHPoniżej przedstawię listę objawów przemocy stosowanej wobec osób starszych.Może ona być użyteczna w zbieraniu informacji przez pracowników służby zdrowiai pomocy społecznej, udzielających pomocy ludziom starszym [ Pobierz całość w formacie PDF ]