[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Kierunkiem we współczesnej nauce ekonomii amerykańskiej jest nawiązującej do Veblena jest neoinstytucjonalizm.Karol Marks - „Kapitał” t.1 - 1867, t.2 i 3 ukazały się po śmierci autora w redakcji F.Engelsa, a tom 4 w redakcji K.M był inicjatorem powołania do życia I stowarzyszenia robotników zwanego I Międzynarodówką - została powołana na meetingu w Londynie w roku 1864.Najważniejszym organem była Rada Generalna i kongres, który zbierał się co 4 lata.Po upadku komuny paryskiej kongresy I M.zostały zabronione w Europie i odbywały się w USA, a w roku 1876 I M.została rozwiązana.W tym czasie powstało wiele partii socjaldemokratycznych, z których najsilniejsza była Socjaldemokratyczna Partia Niemiec (SPD).Bismarck zwalczał socjalistów.W roku 1878 parlament niemiecki uchwalił ustawy wyjątkowe przeciwko socjalistom zabraniające działania partii socjaldemokratycznych.Dopiero po wstąpieniu na tron Wilhelma II została przywrócona możliwość działania SPD.W roku 1889 został zwołany kongres partii socjalistycznych i socjaldemokratycznych do Paryża (w stulecie zdobycia bastylii).Na tym kongresie powołano do życia II Międzynarodówkę, która istnieje do dnia dzisiejszego i skupia partie socjalistyczne i socjaldemokratyczne z Europy i Izraela.Najsilniejszą partią II M.przed I wojną była SPD - nadawała ton całej Międzynarodówce.W ramach II M.istniały 3 nurty:lNurt prawicowy (rewizjonistyczny) podjął za zadanie rewizję nauki Karola Marksa.Przedstawicielami byli: Edward Bernstein i Edward DawidllCentrum - przedstawiciele - Karol Kantsky, Rudolf Hilferding, August BebelllNurt lewicowy (rewolucyjny) - Róża Luksemburg, Klara Zetkin, Wilhelm LiebknechtlGłównym ideologiem nurtu prawicowego był E Bernstein.Zanegował on marksowską koncepcję walki klasowej głoszącą, że istnieje stały antagonizm między przedsiębiorcami, a robotnikami i że zbudowanie państwa socjalistycznego możliwe będzie tylko w drodze walki zbrojnej.Wskazywał, że koncepcja walki klasowej Marksa powstała w okresie nasilenia się walki rewolucyjnej w Europie, jaką były wydarzenia Wiosny Ludów w 1848 roku.Bernstein głosił pogląd, że do socjalizmu można dojść droga pokojową, jeśli partia socjalistyczna zdobędzie większość w parlamencie i wtedy wprowadzi ustrój socjalistyczny.Odrzuca koncepcję kryzysów Marksa, rozwija koncepcję zorganizowanego kapitalizmu, a więc… Wskazuje, że rozwój monopoli takich, jak kartele, syndykaty prowadzi do ustabilizowania gospodarki, do jej zorganizowania w skali całego kraju.E.Dawid wskazywał na przewagę własności drobnej w rolnictwie nad własnością wieką.Podkreślał trwałość gospodarki chłopskiej.Do czasów I wojny światowej przedstawiciele centrum zajmowali stanowisko ortodoksyjno - marksistowskie.K.Kantsky z pochodzenia Czech jest autorem pracy „Kwestia rolna”, gdzie wskazywał procesy koncentracji kapitału w rolnictwie.R.Hilferding jest autorem pracy: „Kapitał finansowy”(1910).Pierwszy w literaturze ekonomicznej poddał analizie funkcjonowanie spółki akcyjnej.Wskazał, że dochód od kapitału zaangażowanego w spółce, tzw.dywidenda zazwyczaj jest wyższy od procentu.Wskazuje on, ze pobudką do tworzenia spółek akcyjnych jest chęć otrzymania tzw.zysku założycielskiego, zwanego również zyskiem grunterskim(???).prowadzi to do zjawiska rozwodnienia kapitału.Hilferding wprowadził pojęcie „kontrolny pakiet akcji” - jest to ilość akcji niezbędna do podejmowania decyzji w przedsiębiorstwie akcyjnym.Teoretycznie stanowi on 50% plus 1 akcja, w praktyce na skutek zjawiska rozproszenia akcji, wystarczy mieć 20% akcji, aby kontrolować działalność spółkiZasługą H.Jest analiza spółki akcyjnej.Po rewolucji bolszewickiej przedstawiciele centrum jej nie zaakceptowali.Nurt rewolucyjny dążył do dokonania rewolucji proletariackiej, obalenia siłą własności prywatnej i ustanowienia własności wspólnej.Róża Luksemburg wzięła udział w tzw.„powstaniu Spartakusa” w Berlinie (1919), które zakończyło się klapą.Tam też poniosła śmierć.Jest autorką pracy: „Akumulacja kapitału”.Na podstawie jej wywodów wyciągnięto wniosek o tzw.automatycznym krachu kapitalizmu - rozwój kapitalizmu doprowadzi z czasem do jego automatycznego upadku.Po rewolucji bolszewickiej została założona III Międzynarodówka w Moskwie - obejmowała partie komunistyczne uznające przywództwo bolszewików.POLSKA MYŚL EKONOMICZNA PRZED II WOJNĄ ŚWIATOWĄPolska podzielona była na 3 zabory.W ograniczonej postaci istniały: Księstwo Warszawskie, a potem Królestwo Polskie.Po upadku powstania listopadowego naczelnym problemem polskiej myśli społ-ekon było wypracowanie dróg odzyskania przez Polskę niepodległości.Pewne ożywienie w zaborze rosyjskim nastąpiło po wojnie krymskiej (1853-56) Rosja-Turcja, Francja Anglia.Zakończyła się ona klęską Rosji i nastąpiła po niej odwilż sewastopolska.Nowy car Aleksander II zniósł poddaństwo chłopów w roku 1861.W Królestwie Polskim zaistniały tendencje do uzyskania przynajmniej autonomii.Reprezentował je margrabia Aleksander Wielkopolski, który w roku 1862 został naczelnikiem rządu cywilnego Królestwa Polskiego
[ Pobierz całość w formacie PDF ]